Z cyklu: okruchy historii
Z okazji zbliżającej się 750 Rocznicy powstania - zaistnienia wsi Targowej-Górki warto by przypomnieć znane postacie szczególnie z okresu XIX i XX wieku i ocalić od zapomnienia.
Dziś pragnę przypomnieć znaną postać nauczyciela, który przez niemal 30 lat nauczał chłopskie i folwarczne dzieci Targowej - Górki okolicznych wsi.
Izydor Niedziela urodził się 3 września 1901 roku w Niemieckiej Lutyni, po w. Frysztat (obecnie Czechy) w rodzinie robotniczej. Izydor Niedziela to ciekawa postać w historii Targowej - Górki, przez niemal 30 lat nauczyciel, kierownik szkoły powszechnej. Znał ludzką biedę, której doświadczył na sobie mając 5 lat, wypadkowi ulega ojciec stając się inwalidą, z renty musiał utrzymać ośmioosobowa rodzinę. Mały Izydor ciągnie do nauki, w 1907 roku wstępuję do prywatnej szkoły ludowej utrzymywanej przez macierz szkolną Księstwa Cieszyńskiego, a w roku 1914 wstępuję do szkoły wydziałowej również prywatnej, W roku 1917 uczęszcza do seminarium nauczycielskiego, które ukończył 1921r. już jako państwowe. Podejmuję pracę jako nauczyciel w Zebrzydowicach powiat Cieszyn.
Wykazał się upartym w dążeniu do celu. Mając 14 lat przez okres 5 kolejnych wakacji pracując w hutach Śląska Cieszyńskiego aby zarobić na utrzymanie w internacie. W roku 1921 podejmuje decyzje i przybywa ze Śląska Cieszyńskiego do wielkopolski, zamiarem pracy w Dominowie po w. Środa, gdzie miał bliską rodzinę. Jednak los sprawił ,że podejmuje prace nauczyciela - kierownika szkoły powszechnej w Targowej- Górce.
Zastał szkołę zaniedbaną przed objęciem obowiązków czynna była tylko przez dwa dni w tygodniu. Wygląd szkoły pozostawił w zapiskach i na zdjęciach, brudne ściany, dziurawy dach, ramy okienne zmurszałe, dwunastoosobowe ławki koślawe. Dzieci pisały na tabliczkach łupkowych, posługując się rysikiem.
Od 1 września 1922 roku do 31 sierpnia 1925roku Izydor Niedziela pracował we dwoje z nauczycielem Ksawerym Stengertem ucząc 210 dzieci w dwóch izbach lekcyjnych, a od 1 września 1925 roku do 31 stycznia 1926 roku sam ucząc 200 dzieci.
Mimo, że obywatelstwo polskie otrzymał w roku 1926 tracąc czeskie. Wykazał się godnym wychowawcą i patriotą, zapisany w pamięci wielu mieszkańcom Targowej - Górki, Racławek, Mystek, Małej - Górki, Stępocina, Chwałszyc i Gąsiorowa. W 1929 roku zawarł związek małżeński z wielkopolanką - Anielą Roszak która, urodziła mu córkę Bożenę i synów: Andrzeja, Jerzego i Karola. W tym samym roku przyznano mu "Medal Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości". W 1932 ro -ku został wyróżniony "Odznaką za ofiarną prace", a w 1938 roku wyróżniony "Medalem za długoletnią służbę".
1 Września 1939 roku nie było mu dane powitać dzieci i oznajmić otwarcie roku szkolnego 1939/1940. Przeżywa wraz z mieszkańcami okres strasznnej II wojny światowej, wyrzucony z mieszkania szkolnego zostaje dokwaterowany do rodziny Kazimierza Gramzy, po czasie zostaje dokwaterowany do ośmioroosobowej rodziny Cecylii i Marcelego Chęcińskich. Nie podjął współpracy z Niemcami, zatrudniony w Urzędzie Gminnym w Dominowie prowadził Urząd Stanu Cywilnego i Meldunkowy co dawało możliwość udzielania pomocy Polakom wystawianiu różnych fikcyjnych dokumentów.
23 Stycznia 1945 roku Targowa - Górka wolna. Izydor Niedziela wraz ze Stanisławem Menesem wykorzystuje woły majątku - Zakładu Karnego zwozi majątek szkolny, który był w sąsiednich szkołach w Bukowym Lesie i Bardzie. Szkoła zajęta przez własowców' została zdewastowana mimo to już 5 lutego 1945 roku rozpoczęto naukę, uwidoczniły się zdolności organizacyjne kierownika szkoły. Nauka trwała od godziny 800 do 2200, uczyć się chciały dzieci młodsze i starsze, zamiarem ukończyć klasę VII, był to okres walki z analfabetyzmem za tę pracę w roku 1950 otrzymał dyplom uznania.
Nadeszły lata 1950/1951 to początek partyjnego oddziaływania przez partyjne gremia na oświatę. Wpływ na upolitycznienie działalności patriotycznej w Targowej - Górki miał także naczelnik miejscowego zakładu karnego. Sumiennego i zasłużonego nauczyciela obarczono zarzutami, które dotyczyły asygnowania przez Gminną Radę Narodową środków finansowych na uporządkowanie rejonu grobowca generała Antoniego Amilkara Kosińskiego.
Izydor Niedziela przewodniczył prezydium w/w Rady. Drugi zarzut to brak oddziaływania na chłopów, mającego założenie spółdzielni produkcyjnej tak zwanego "Kołchozu" dano mu odczuć, że jest wrogiem ustroju socjalistycznego. 1 Września 1951 roku, po 29 latach opuszcza Targową - Górkę, były to lata bezgranicznego poświęcenia się pracy oświatowej i patriotycznej, znał każdego mieszkańca i jego problemy, równo traktował tych biednych i bosych i tych którym wiodło się lepiej, chciał każdego uzbroić w wiedzę i to mu się udawało.
Był powściągliwy w stosowaniu wówczas kar fizycznych. Na pewno chciał do końca swego życia być i spocząć w Góreckiej ziemi. W zaistniałej sytuacji "Na własną prośbę" pod naciskiem partyjnych aparatczyków przenosi się do Brzeźna powiecie Średzkim. W Brzeźnie zastał szkołę zaniedbaną z 14 dziećmi w 4 oddziałach. Gdy odchodził na emeryturę szkoła liczyła 85 dzieci, 4 nauczycieli realizowało program szkoły podstawowej siedmio klasowej.
W roku 1957 został oczyszczony z niesłusznych zarzutów z powodu, których musiał opuścić Targową - Górkę. W roku 1966 po 45 latach pracy w zawodzie nauczyciela przechodzi na emeryturę. 23 lipca 1974 roku po 8 latach zasłużonego odpoczynku umiera i spoczywa na cmentarzu "Junikowo" w Poznaniu.
Był godnym kontynuatorem ks. Franciszka Tyckiego, który w roku 1833 budową szkoły kierował oraz nauczyciela Andrzeja Zajączka, który przez 11 lat był nauczycielem -kierownikiem szkoły i podobnie jak Izydor Niedziela oskarżony za udział w powstaniu 1848 roku utracił posadę. W roku 1852 zmuszony był Targową- Górkę opuścić.
Dziś Zespół Szkól w Targowej-Górce posiada piękny obiekt szkolny połączony ze starym budynkiem szkoły. W szkole uczy się 250 uczniów, szkoła od 1988 roku posiada swego patrona Generała Antoniego Amilkara Kosińskiego.
Zespołem Szkół kieruje Dyr. Elżbieta Każmierczak która posiada piękne wzorce do naśladowania swych poprzedników
Mieczysław Chęciński
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
